Kandelaar: symbool van het Licht en de Opstanding van Christus
De kandelaar is een kerkmeubel dat in elke kerk te vinden is en op het altaar staat. Het is een kandelaar ontworpen om een enkele kaars in te plaatsen. Het gebruik ervan gaat terug tot de oorsprong van de kerk en is duidelijk en onlosmakelijk verbonden met het symbool van Licht als uitdrukking van het Geloof, de Hoop en de Opstanding van Christus.
In het verleden werd de kandelaar op de grond geplaatst en pas in latere periodes werd hij voor het begin van de viering op het altaar geplaatst en na de mis weer opgeborgen. Bovendien kon de kandelaar naast een variabel aantal kandelaars geplaatst worden, afhankelijk van de feestdag of de viering.
In de tiende eeuw werd in de Statuta Ecclesiae antiquae bepaald dat de acoliet die op het punt stond zijn geloften af te leggen, een kandelaar met de kaars moest ontvangen.
Het Concilie van Trente stelde een zeer precieze codificatie op voor de altaardienst, bestaande uit zes kandelaars voor gebruik tijdens de mis en zeven kandelaars voor de Pontifical van de paus of die van een bisschop.
De vorm van de kandelaar stamt af van zijn oorspronkelijke gebruik als seculier meubelstuk in voorchristelijke tijden: een voet, een steel, een bakje voor de was en een spies om de kaars op vast te klemmen.
In de loop der tijd werden de kandelaars steeds groter, met steeds meer aandacht voor hun vorm en decoratie. De materialen die gebruikt werden om ze te maken evolueerden ook, met uitgebreid gebruik van goud, zilver en andere edele metalen, maar ook eenvoudigere materialen zoals hout en messing, afhankelijk van de middelen die de kerk ter beschikking had.
In de 16e eeuw werden andere precieze regels met betrekking tot de kandelaar gecodificeerd: het uiterlijk moest doen denken aan het altaarkruis; kostbare materialen moesten worden gereserveerd voor officiële vieringen; de vorm moest eenvoudig en lineair zijn, met een ronde of driehoekige basis, een gebeitelde steel en een ronde top met een piek voor de kaars.
De kandelaar heeft deze kenmerken tot op de dag van vandaag behouden, met de onvermijdelijke artistieke en formele variaties die horen bij verschillende historische perioden.
