Metalen monstransen in hun liturgische functie

Het woord “monstrans” is afgeleid van het Latijnse ostendĕre, “tonen”.

Dit is dan ook de taak van dit liturgische meubelstuk sinds zijn ontstaan, de bedoeling waarmee het werd ontworpen: het lichaam van Christus, de geconsacreerde Hostie, op de meest plechtige en heilige manier tentoonstellen tijdens de Eucharistische Liturgie.

De metalen monstrans is per definitie een klein altaar waarop het sublieme voorwerp van devotie wordt geplaatst, een voorwerp van grote suggestie dat op het heiligste moment van de viering de blik en de spiritualiteit van alle verzamelde gelovigen moet vangen.

Aanvankelijk werden voor hetzelfde doel in plaats van metalen monstransen, heilige afbeeldingen en allerlei liturgische voorwerpen gebruikt: kruisen, reliekhouders, cibories. In de loop der eeuwen ontstond de traditie om een kleine tempel of toren te gebruiken waarin de hostie op een gouden of zilveren drager werd geplaatst, totdat de huidige karakteristieke structuur in de vorm van een stralende zon werd bereikt. Deze vorm brengt de ware aard en essentie van dit meubel het best tot uitdrukking. De stralende zon van de metalen monstrans verwijst naar het aureool van de heiligen en symboliseert de koninklijkheid van Christus, zijn krachtige en heilzame licht dat zich verspreidt, harten verwarmt en de weg van de gelovigen verlicht. Daarnaast verwijst de zon naar de grillige, landelijke manier om vreugde en blijdschap uit te drukken over de triomf van het leven door het verbranden van kransen van gevlochten, gedroogde takken die werden opgeheven om de nacht te verlichten en het juk ervan te trotseren.

De metalen monstrans is een object van immense suggestie, aan de vervaardiging waarvan ambachtslieden altijd bijzondere aandacht hebben besteed. Vooral de materiaalkeuze is niet willekeurig. De metalen monstrans moet naar buiten toe het wonder en de heiligheid onthullen van wat er in zijn schitterende hart zit. De zuiverheid van zilver, de autoriteit van brons, de pulserende elegantie van messing en natuurlijk de pracht van goud, waaraan friezen, versieringen en ornamenten van email, koraal en edelstenen zijn toegevoegd, die de engelen en evangelisten voorstellen, of de wijnstok, die de band met Christus symboliseert, de oorsprong van het bestaan.

In niets meer dan in de metalen monstransen overstijgt het belang van het materiaal de grenzen die door de vorm worden opgelegd, om een symbool en een geheel te worden met het mysterie dat het omsluit en verheft, dat het biedt en bewaart.Het woord “monstrans” is afgeleid van het Latijnse ostendĕre, “tonen”.

Dit is dan ook de taak van dit liturgische meubelstuk sinds zijn ontstaan, de bedoeling waarmee het werd ontworpen: het lichaam van Christus, de geconsacreerde Hostie, op de meest plechtige en heilige manier tentoonstellen tijdens de Eucharistische Liturgie.

De metalen monstrans is per definitie een klein altaar waarop het sublieme voorwerp van devotie wordt geplaatst, een voorwerp van grote suggestie dat op het heiligste moment van de viering de blik en de spiritualiteit van alle verzamelde gelovigen moet vangen.

Aanvankelijk werden voor hetzelfde doel in plaats van metalen monstransen, heilige afbeeldingen en allerlei liturgische voorwerpen gebruikt: kruisen, reliekhouders, cibories. In de loop der eeuwen ontstond de traditie om een kleine tempel of toren te gebruiken waarin de hostie op een gouden of zilveren drager werd geplaatst, totdat de huidige karakteristieke structuur in de vorm van een stralende zon werd bereikt. Deze vorm brengt de ware aard en essentie van dit meubel het best tot uitdrukking. De stralende zon van de metalen monstrans verwijst naar het aureool van de heiligen en symboliseert de koninklijkheid van Christus, zijn krachtige en heilzame licht dat zich verspreidt, harten verwarmt en de weg van de gelovigen verlicht. Daarnaast verwijst de zon naar de grillige, landelijke manier om vreugde en blijdschap uit te drukken over de triomf van het leven door het verbranden van kransen van gevlochten, gedroogde takken die werden opgeheven om de nacht te verlichten en het juk ervan te trotseren.

De metalen monstrans is een object van immense suggestie, aan de vervaardiging waarvan ambachtslieden altijd bijzondere aandacht hebben besteed. Vooral de materiaalkeuze is niet willekeurig. De metalen monstrans moet naar buiten toe het wonder en de heiligheid onthullen van wat er in zijn schitterende hart zit. De zuiverheid van zilver, de autoriteit van brons, de pulserende elegantie van messing en natuurlijk de pracht van goud, waaraan friezen, versieringen en ornamenten van email, koraal en edelstenen zijn toegevoegd, die de engelen en evangelisten voorstellen, of de wijnstok, die de band met Christus symboliseert, de oorsprong van het bestaan.

In niets meer dan in de metalen monstransen overstijgt het belang van het materiaal de grenzen die door de vorm worden opgelegd, om een symbool en een geheel te worden met het mysterie dat het omsluit en verheft, dat het biedt en bewaart.