De dood van Sint Jozef: het perfecte voorbeeld van een gelukkige dood
Er is weinig nieuws over de aardse vader van Jezus, maar er zijn wel enkele verhalen over de dood van de heilige Jozef, de patroonheilige van een goede dood.
Ondanks zijn belangrijke rol in de geschiedenis van het evangelie, blijft Sint Jozef een personage waarover we heel weinig weten. In de hoofdstukken die gewijd zijn aan de geboorte van Jezus en zijn jeugd speelt hij een fundamentele rol: de heilige Jozef neemt Maria tot zijn vrouw, die zwanger is van de Heilige Geest, een feit dat door de engelen in een droom wordt bevestigd; samen gaan ze naar Bethlehem voor de volkstelling en vluchten naar Egypte om aan de vervolging van Herodes te ontsnappen. Daarna keren ze terug naar Nazareth.
De laatste episode waarin de heilige Jozef aanwezig is, is die van het verlies en de daaropvolgende ontdekking van Jezus in de tempel in Jeruzalem. Jaren later werd Jezus zelf geïdentificeerd als de “zoon van de timmerman” door mensen die zijn familie kenden, toen Jezus preekte in zijn thuisland. Na de episode van Jezus in de tempel, verteld in Lucas 2:41-50, is er geen verder nieuws over het leven of de dood van de Heilige Jozef in de gecanoniseerde Evangelies.
De dood van de heilige Jozef
Omdat de figuur van Sint Jozef nooit wordt genoemd tijdens de prediking van Jezus – hoewel Maria en haar tussenkomst wel worden genoemd, zoals in de episode van het bruiloftsfeest te Kana – geloven de meeste bijbelkenners dat Jozef stierf vóór de kruisiging van Jezus. Dit wordt ook bevestigd door het feit dat de vermeende vader van Christus niet aanwezig was onder het kruis op het moment dat Jezus stierf en dat Jezus zelf Maria toevertrouwde aan de apostel Sint Johannes, zodat hij haar kon verwelkomen in zijn huis. Als Jozef nog in leven was geweest, zou dit niet nodig zijn geweest.
Andere informatie, meer legendarisch dan historisch, komt uit het apocriefe evangelie “Het verhaal van Jozef de timmerman”, uit de 6e eeuw. Volgens dit document leefde Jozef tot de leeftijd van 111 jaar en stierf toen, getroffen door ziekte, in de armen van zijn geliefden, Maria en Jezus.
De dood van Jozef wordt ook verteld door de Eerwaarde Moeder Maria van Jezus van Agreda, een Spaanse mystica die over deze episode schreef. Volgens haar verhaal knielde Jozef aan Jezus’ voeten toen hij de dood voelde naderen, maar Jezus nam zijn hoofd in zijn handen en hield hem dicht tegen zich aan. Jozef uitte bij deze gelegenheid een zelfverzekerd en dankbaar gebed tot God-Jezus, een gebed van lof, dankzegging en aanroeping.
Jezus antwoordde met deze woorden: “Mijn Vader, rust in vrede en in de genade van mijn eeuwige Vader en in de mijne, en breng de profeten en heiligen die in het voorgeborchte op u wachten, het goede nieuws van de nabijheid van hun verlossing”. En zo stierf Jozef, in het gezelschap van Jezus en Maria, verzorgd door de meest liefdevolle familie op aarde.
Vanwege deze zoete en goede dood, in het gezelschap van twee zulke heilige en perfecte mensen, wordt Sint Jozef beschouwd als de heilige van de goede dood, aangeroepen om hen te begeleiden die dicht bij de dood zijn en om hulp te vragen op het moment van de overgang naar een beter leven.
Gebed voor een goede dood
Vanwege zijn rol als voorspreker op het moment van overlijden, kan Sint Jozef aangeroepen worden met het gebed van de goede dood. Hier is een korte vorm:
O Jozef, maagdelijke vader van Jezus, meest zuivere echtgenoot van de Maagd Maria, bid elke dag voor ons Jezus zelf, de Zoon van God, opdat wij, uitgerust met de wapens van zijn genade, strijdend zoals het hoort in het leven, door Hem gekroond worden in de dood. Jezus, Maria en Jozef, ik vertrouw u mijn hart en ziel toe.
Jezus, Maria en Jozef, sta mij bij in de laatste strijd.
Jezus, Maria en Jozef, moge mijn ziel in vrede met u vertrekken!
