Maria Magdalena, vrouw van Jezus: laten we één ding duidelijk stellen

Wat is de waarheid over Maria Magdalena? Was zij de vrouw van Jezus of slechts een discipel? Ontdek het in dit artikel.

Trouwde Jezus?

In de Joodse samenleving waarin Jezus en de twaalf apostelen leefden, was het zeer zeldzaam dat een man vrijgezel bleef, omdat het stichten van een gezin en het krijgen van kinderen een van de eerste morele geboden van de Joodse wet was: “Wees vruchtbaar, word talrijk, bevolk de aarde”. Bovendien, omdat Jezus een leraar was en daarom een publiek figuur die zich toelegde op het uitleggen van de Schrift, zou een gekozen celibaat vreemd hebben geleken voor zijn tijdgenoten. In elk geval zijn er andere voorbeelden van grote mannen die celibatair bleven – Johannes de Doper, Paulus van Tarsus, de profeet Jeremia – en dus moet dit niet als een totaal extreem standpunt worden beschouwd.

Jezus’ huwelijk en celibaat

De gecaoniseerde evangeliën en de teksten in het Nieuwe Testament maken nooit melding van de vrouw van Jezus of zijn mogelijke huwelijk. In plaats daarvan vinden we verwijzingen naar de aardse familie van Jezus (Maria en Jozef) en naar de mensen die met hem leefden tijdens zijn prediking. Het feit dat niemand in de gecanoniseerde evangeliën zo’n sterke band noemt, suggereert dat deze nauwelijks bestond.

Het thema van het huwelijk komt in verschillende passages van het evangelie voor, te beginnen met de gelegenheid van Jezus’ eerste publieke wonder (de bruiloft te Kana) en andere episodes waarin Jezus de ideeën van de Wet van Mozes verduidelijkt. Het thema van het celibaat wordt ook door Jezus behandeld in zijn toespraak over de eunuchen in hoofdstuk 19 van het Matteüsevangelie: “Er zijn eunuchen die vanaf de moederschoot eunuchen waren; en er zijn eunuchen die door mensen tot eunuchen zijn gemaakt; en er zijn eunuchen die zichzelf tot eunuchen hebben gemaakt omwille van het koninkrijk van de hemel. Wie het kan begrijpen, die moet het begrijpen”. Het celibaat van Jezus maakte deel uit van zijn reddingsmissie.

Maria Magdalena, de vrouw van Jezus

Waar komt de hypothese vandaan dat Maria Magdalena de vrouw van Jezus was?

Sommige experts hebben deze hypothese voornamelijk gebaseerd op één van de apocriefe evangelies, teksten die niet worden geaccepteerd als onderdeel van het Nieuwe Testament omdat ze te recent zijn. Het Evangelie van Filippus is, net als veel van de apocriefe evangelies, een gnostische tekst – lees voor meer informatie ons artikel over de apocriefe evangelies. In dit apocriefe evangelie verschijnt Maria Magdalena als de metgezel van Jezus, van wie hij meer hield dan van de andere discipelen. In werkelijkheid kan de term “metgezel” op geen enkele andere manier geïnterpreteerd worden.

Een andere tekst die het debat over de huwelijkse staat van Jezus weer onder de aandacht heeft gebracht is een Koptische tekst, een vertaling van een Grieks document dat het Evangelie van de Vrouw van Jezus wordt genoemd. Het bestaan van de tekst werd in 2021 bekendgemaakt door Karen L. King, een specialist aan de Harvard Universiteit. Het document verwijst naar een vermeende vrouw van Jezus. Onderzoek naar de tekst wees echter uit dat deze erg laat is gedateerd ten opzichte van de evangeliën: het Evangelie van de Vrouw van Jezus bleek een vervalsing te zijn.

Een andere reeks hypotheses houdt verband met een middeleeuwse legende die vertelt hoe Maria van Magdala na de kruisiging van Palestina naar Frankrijk ontsnapte. Ze had de zoon bij zich die bij Jezus was verwekt en waaruit de Merovingische dynastie zou zijn voortgekomen. De studie van deze legende werd opgenomen in het essay The Holy Grail van Baigent, Leigh en Lincoln en was een inspiratiebron voor Dan Brown’s roman The Da Vinci Code.

De figuur van Maria Magdalena speelt een belangrijke rol in de evangeliën en in het leven van Christus: zij is de eerste die de aankondiging van de verrijzenis ontvangt en is zelf een symbool van totale liefde voor Jezus. Het is daarom gerechtvaardigd om te denken dat er een bijzonder sterke relatie was tussen Maria Magdalena en Jezus, maar er is geen betrouwbaar bewijs dat Maria Magdalena de vrouw van Jezus was.